Programma
BNNVARA

Alles over de carnavalstraditie tonpraten

foto: ANPfoto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. Alles over de carnavalstraditie tonpraten

Opperkletsmajoor van het jaar, winnaar van de Zilveren Narrekap. Tijdens de Grand Finale du Keienklets bij de Keiebijters in Helmond strijden twaalf tonpraters dit weekend om die titel. Een strijd om de titel in de traditie van het tonpraten of, zoals Limburgers zeggen, buutterednen . Voor iedereen van boven de rivieren die geen flauw benul heeft wat dit is, leggen gelouterd tonprater Rob Scheepers en nieuwkomer en vreemde eend in de ton, Riza Tisserand in Spijkers met Koppen uit wat tonpraten is.

Het tonpraten hangt samen met goedgevulde zalen rondom het carnaval. Een vorm van cabaret die neigt naar stand-up comedy, vaak over lokale aangelegenheden, zoals de politiek. De verhalen vertelt de tonprater aan de hand van typetjes. Rob gebruikt graag de hooligan of de depri-clown, maar het kan ook iets anders zijn. "In mijn kofferbak liggen zes of zeven koffers en dan kom ik er soms achter dat ik al een bepaald typetje heb gedaan en dan pak ik gewoon een ander", aldus Rob.

Riza is een paar jaar geleden voor het eerst een keer meegegaan naar het zuiden om in te schatten of een rasechte Amsterdammer ook in een Brabantse ton zou passen. Riza blijkt een natuurtalent en heeft een typetje dat dicht bij zichzelf staat als hij optreedt in Brabant of Limburg – een Amsterdammer. Natuurlijk word je niet overal als Amsterdamse buutenredner met open armen verwelkomd in het zuiden. Zo vertelt Riza over een recent optreden in het hart van Brabant tijdens een galadiner. "Ik kwam daar aan, ze hoorden mijn accent en het viel helemaal stil. Dus ik begin mijn buute met 'ik ben Robbertje Matte, ik ben geweldenaar en ik ben blij dat ik over mijn hobby mag komen vertellen'. En op dat moment begint een groepje jongens heel hard te schreeuwen. Dus ik vraag ze, 'he jongens, ook hooligan?', en direct daarop valt die hele zaal stil en eentje begint ja te knikken (...)."

Boegeroep

Robert weet over het algemeen met al zijn ervaring zijn publiek behoorlijk goed in te schatten. Maar toch is spelen voor een Brabander in Limburg altijd een uitdaging. "Dat is voor ons net als voor een Amsterdammer optreden in Eindhoven." In Brabant moet je toch wat directer zijn. Limburgers zijn traditioneler en daar ga je voorzichtiger te werk. En dan gaat het toch niet altijd goed.

Zo liep een optreden bij de oudste carnavalsvereniging van Nederland in Venlo uit op een deceptie volgens Rob. "Ik werd daar aangekondigd als een buutenredner uit Brabant en eens een keer niet uit Limburg. Die zaal verstomde en ik hoorde allemaal boegeroep. Toen moest ik naar voren en ze draaiden zich gewoon om. Met hun rug naar mij toe! Maar ik dacht, fok it, ik een kutavond, jullie ook een kutavond, dus ik heb mijn hele verhaal van een half uur gedaan." Tonpraten of buuten is de komende weken nog volop live te zien in Brabant en Limburg.

Meer van Spijkers met Koppen?

Volg Spijkers met Koppen op Instagram, Facebook en Twitter.

Ster advertentie
Ster advertentie