Gesprek Acda en de Munnik

Acda en de Munnik bestaat dit jaar 20 jaar. Staan jullie hier bewust bij stil?
Paul: “Toen we begin dit jaar te horen kregen dat we de Mijlpaal zouden krijgen, vonden we dat hartstikke leuk en een heel mooi moment. We zijn 15 jaar aan het toeren en 20 jaar geleden afgestudeerd.”

Thomas: “De Mijlpaal voelt als een soort ere Oscar, een oeuvreprijs.”

Op 22 juni was de laatste voorstelling van jullie zesde programma ’t Heerst. Een programma opgebouwd uit toneel, cabaret en theaterconcert. Is dit jullie meest complete voorstelling?
Paul: “Jazeker. ’t Heerst grijpt terug naar onze eerste drie voorstellingen.”

Thomas: “We hadden onszelf de opdracht gegeven om nu alles te combineren. Met dit programma is het voor het eerst gelukt om mensen echt te laten zien wat de combinatie was die we ooit beoogde. Eigenlijk hebben dit altijd gedaan, soms beter dan anders. Wij maken muziektheater en zijn geen cabaretiers. In onze voorstellingen is nooit een ministersnaam gevallen. Na het eerste programma werden we ineens popsterren, daar ga je je toch een beetje naar gedragen.”

Na ‘Niet of nooit geweest’ (1998) konden jullie niet meer gewoon over straat.
Paul: “Gelukkig zijn onze fans nooit opdringerig geweest, de meesten stonden aan de overkant van de straat vriendelijk naar ons te zwaaien. Door zijn tv- en filmwerk is Thomas bekender, waardoor hij ook solo wordt herkend.”

Thomas: “Ik heb er altijd het meeste moeite mee gehad. Gelukkig heb ik geen haters, mensen vinden het leuk als ze mij zien.”

Had het succes ook negatieve gevolgen voor de manier waarop jullie muzikanten wilden zijn?
Thomas: “We voelden wel de druk. Het moest allemaal sneller, de losse manier van liedjes maken veranderde. Wij wilden altijd een lange carrière, in plaats van eendagsvliegen zijn. Daar hebben we indertijd altijd goed over nagedacht. We hebben soms zelfs besloten om muziek niet uit te brengen, omdat we niet op de hits wilde blijven zitten. Tegen de zin van de platenmaatschappij wilden we onze tweede cd uitbrengen, terwijl de vorige nog op nummer 1 stond.”

Paul: “Doordat we door de liedjes opeens zo bekend werden, hadden we moeite met het behouden van onze identiteit. Ons derde programma ging er daarom ook over dat we eigenlijk theatermakers waren, in plaats van popsterren.”

Jullie eerste ontmoeting was op 10 november 1988 -om 10 uur- bij de eerste auditie aan de Kleinkunstacademie in Amsterdam. Hoe is jullie chemie ontstaan?
Thomas: “Paul had zijn vriendin geschreven dat hij mij ontmoet had. Paul wist dat zijn leven ging veranderen.

Paul: “Thomas zat destijds op de toneelschool en ik op de Kleinkunstacademie, allebei in het eerste jaar. Ik heb inderdaad mijn vriendin geschreven dat ik een andere jongen had ontmoet die hetzelfde wilde als ik. We hadden dezelfde rare soort van humor, er was meteen een klik tussen ons.”

Zijn er wel eens barstjes geweest in jullie vriendschap?
Thomas: “Er bestaat één foto van ons waarop we woedend, als bokken tegenover elkaar staan. Maar we hebben achteraf geen idee meer waar het toen overging. Acda en de Munnik bestaat eigenlijk uit vier mensen. Onze vaste regisseur Ruut Weismann en David Middelhoff zijn het hart en de lever.”

Paul: “In het maken van dingen is er wel eens spanning, maar dat hoort erbij.”

Ik las dat jullie ‘Als Het Vuur Gedoofd Is’ het eerste liedje vonden dat echt goed geschreven was.
Paul: “Ja, dat klopt. Dat was het eerste waarvan we dachten: dit kan wel eens wat worden. We waren destijds heel erg aan het zoeken naar de vorm en geluid van onze liedjes. ‘Als Het Vuur Gedoofd Is’ was eigenlijk op school al geschreven, maar in een versie waar we eigenlijk niet blij mee waren.”

Thomas: “Die nieuwe versie van ‘Als Het Vuur Gedoofd Is’ klonk alsof het in elkaar overvloeide, zoals koffie met melk. We wilden eigenlijk Crosby, Stills en Nash zijn. We analyseerde hun liedjes, noot voor noot.”

De nieuwe single ‘Draaien’ klinkt anders dan andere nummers van jullie.
Paul: “Het klinkt inderdaad meer folkachtig, het is geïnspireerd op ‘Dance, Dance, Dance’ van Neil Young.”

De liedjes die jullie nu maken zijn niet meer de popliedjes uit jullie begintijd? Is dat een bewuste keuze?
Paul: “‘Als Het Vuur Gedoofd Is’ is een verhalend liedje, later zijn we lichter gaan schrijven. Ik heb idee dat we meer popliedjes zijn gaan schrijven dan cabaretliedjes. We willen, in eerste instantie, bij elke plaat terug naar twee gitaren Vanuit dat idee ontstaat er weer van alles.”

Thomas: “We hebben af en toe wel een stap gezet om af te zijn van het gedoe (begintijd, red.). We willen altijd terug naar de bron.”

Het theater?
Thomas: “Dat is de bron.”

Paul: “Het theater is waar we begonnen zijn en is ook de leukste plek om te spelen. In het theater mag je het stil laten worden. Voor wat wij maken is theater de bron.”

Jullie hebben nooit op Pinkpop gestaan.
Paul: “Dat is gewoon ons festival niet. Toen we net beroemd waren zijn we wel gevraagd, maar dat hebben we eigenlijk afgehouden.”

Zijn jullie meer een albumgroep, dan een singlegroep?
Paul en Thomas: “Een albumgroep. We wilden, net als Paul Simon, albums uitbrengen waarbij alle nummers goed moesten zijn. Het CSNY-album ‘Déjà Vu’ was ook een inspiratiebron. Ruut heeft de lp destijds aan ons gegeven, als inspiratiebron.”

Zijn de cd’s ‘Liedjes van Lenny’ (2004) en ‘Nachtmuziek’ (2007) voorbeelden van afwijkende platen in jullie carrière?
Paul: “Bij ‘Lenny’ en de voorloper ‘Groeten uit Maaiveld’ zijn we begonnen om meer als band te denken. We voelden ons daar toch niet echt bij thuis, bij het maken van ‘Nachtmuziek’ kwamen we daar weer op terug. Die plaat voelt niet als vreemde eend, maar was een reactie op de grote visuele show rond 'Lenny'. We wilden terug naar eenvoudig.”

Jullie doen apart van elkaar projecten. Thomas is acteur in tv-series en films en Paul werkte met Maarten van Roozendaal, Kees Prins en JP den Tex en geeft les op de Kleinkunstacademie. Is deze vrijheid noodzakelijk voor het voortbestaan van Acda en de Munnik?
Paul: “We hebben wel afgesproken dat we apart bepaalde dingen niet doen.”

Thomas: “Ik wilde niet dat Paul ‘Lingo’ zou gaan presenteren (De Munnik blijkt, na het stoppen van Robert ten Brink, een screentest hiervoor gedaan te hebben, red.). Ik ben gezegend dat ik mag zingen én mag acteren. Ik wil nog een boek schrijven en een eigen film regisseren (Acda rondt op dit moment de financiering voor deze film af, red).”

Hebben jullie ooit de ambitie gehad om in België of Duitsland door te breken?
Paul: “Waarom zouden we dat doen? Hier treden we ongeveer driehonderd keer per jaar op, dat is voor ons genoeg. Groter en meer hoeft van ons niet. Nederland voelt als veilige grond.”

Thomas: “Wij willen ook niet als BN'ers in spelletjesprogramma’s of op de Noordpool meedoen aan een reisquizprogramma.”

Wat zijn de plannen voor komend seizoen?
Paul: “We gaan, na de uitreiking van de Mijlpaalprijs, even de luwte in. In het seizoen 2014-2015 komen we terug met een soort vervolg op de ODE II theaterconcerten (2011). Het wordt geen theaterconcert, maar we gaan wel spelen met een band. De komende maanden gaan we samen –en apart- schrijven, voor ons maar ook voor de lol. Tot het voorjaar 2014 hoeft er niks af.”

www.acdaendemunnik.nl

Tekst © Peter Schavemaker Tekstproducties. Alle rechten voorbehouden.

Zondag 8 september ontvangen Acda en de Munnik de Mijlpaal ter ere van hun opmerkelijke prestaties binnen de Nederlandse popmuziek. Dit viert Radio 2 met een concert in de Ziggo Dome.

Jij kan hierbij aanwezig zijn! Hoe? Luister volgende week naar Radio 2 en win VIP-kaarten.