Zwart Lijstje: 8x Civil Rights

Deze week kun je de gehele Zwarte Lijst horen op Radio 6, maar ook online besteden we er aandacht aan. Zo kiezen we bijvoorbeeld dagelijks de 'Track of the Day' uit die we vervolgens toelichten, maar maken we ook kleinere Zwarte Lijstjes rondom een bepaald thema. Vandaag was 'Wake Up Everybody' de Track of the Day, een nummer over maatschappelijk bewustzijn en betrokkenheid, maar er zijn nog veel meer nummers binnen dit thema gemaakt, bijvoorbeeld tijdens de burgerrechtenbeweging. Daarom vandaag een lijstje Civil Rights.

Sam Cooke - 'A Change Is Gonna Come' (#4)

Dit is waarschijnlijk één van de bekendste nummers ooit gemaakt over de burgerrechtenbeweging. 'A Change Is Gonna Come' is geïnspireerd door vele gebeurtenissen uit het leven van Sam Cooke, maar vooral over het moment dat hij met zijn band probeerde in te checken bij een 'whites only' motel in Louisiana en dit vanwege hun huidskleur niet lukte. 'A Change Is Gonna Come' werd vervolgens de sound van de burgerrechtenbeweging, maar ook van universele hoop. Lees hier meer over Sam Cooke en de burgerrechtenbeweging.

Nina Simone - 'To Be Young, Gifted and Black' (#1982)

Nina Simone is bijna een verpersoonlijking van de burgerrechtenbeweging. In haar carrière heeft ze zich meerdere malen ingezet voor gelijke rechten voor zwarten en blanken in de Verenigde Staten, voornamelijk door middel van haar muziek. Met het politiek-getinte 'I Wish I Knew How It Would Feel to Be Free' staat ze al in de lijst, maar dus ook met 'To Be Young, Gifted and Black'. Dit nummer gaat over het verlies van haar goede vriendin Lorraine Hansberry, waar we al eens een artikel over schreven.

Billie Holiday - 'Strange Fruit' (#70)

'Strange Fruit' is oorspronkelijk een gedicht van Abel Meeropol uit 1937, als protest tegen racisme en met name het lynchen van Afro-Amerikanen. Dit gebeurde vooral rond de millenniumwisseling van 1900, maar ook daarna nog, met name in het zuiden van de VS. Twee jaar later werd het gedicht omgezet naar muziek en opgenomen door Billie Holiday, nu de bekendste vertolker van het nummer. 'Strange Fruit' was een van de eerste anti-racismenummers ooit.

Harold Melvin & the Blue Notes - 'Wake Up Everybody' (#379)

'Wake Up Everybody' is vaak gecoverd door verschillende artiesten in verschillende politieke en maatschappelijke omstandigheden, maar het origineel is van Harold Melvin & the Blue Notes. Het nummer roept op om actief betrokken te zijn bij de maatschappij en kan daarom in bijna elke periode wel gebruikt worden; zowel in de burgerrechtenbeweging van de jaren '60 als de verkiezingstijd van Obama. De meest recente versie van het nummer, namelijk van John Legend & the Roots, is vandaag de Track of the Day.

Aretha Franklin - 'Respect' (#25)

'Respect' lijkt op het eerste gezicht een feministisch nummer over een vrouw die respect wil van haar man, maar het is daarnaast ook een anthem van de burgerrechtenbeweging geworden. Aretha Franklin coverde het nummer van Otis Redding in 1967 toen Amerika in puin lag door allerlei rassenrellen. 'Respect' werd vervolgens een anthem van Afro-Amerikanen die opkwamen en streden voor gelijke rechten.

James Brown - 'Say It Loud (I'm Black and I'm Proud)' (#334)

Voorheen had James Brown eigenlijk weinig te doen met de burgerrechtenbeweging, maar dat veranderde allemaal in 1968 met 'Say It Loud (I'm Black and I'm Proud)'. De titel zegt het eigenlijk al, maar James Brown wil met dit nummer Afro-Amerikanen aansporen om trots te zijn op waar ze vandaan komen en roept op tot zwarte emancipatie. Het nummer werd dan ook de anthem voor de Black Power beweging die raciale trots en zwarte politiek, cultuur en waarden benadrukt.

The Impressions - 'Keep on Pushing' (#770)

Curtis Mayfield heeft samen met zijn Impressions enkele nummers voor de burgerrechtenbeweging gemaakt, maar het begon allemaal met 'Keep on Pushing'. Dit nummer ontstond als reactie op de demonstraties in Alabama, geleid door Martin Luther King. De Civil Rights Act van 1964 werd enkele weken na de release van het nummer getekend en daarmee werd 'Keep on Pushing' het officieuze lijflied van de burgerrechtenbeweging. Andere politiek-getinte nummers van The Impressions in de Zwarte Lijst zijn 'People Get Ready' (#633) en 'We're a Winner' (#1498). Lees hier meer over The Impressions en de burgerrechtenbeweging.