Iedere week belichten we een geniale vondst uit de popmuziek. Ditmaal een stukje moderne software: autotune. Maar wat doet het nu eigenlijk?
Frequenties en trillingen
Autotune is een stuk software dat voor muzikale toepassingen ontwikkeld is door Antares Audio Technologies. De bedenker van het principe is Andy Hildebrand, die het voor heel andere toepassingen gebruikte. De medewerker van oliebedrijf Exxon zette de tool in om seismische activiteit te meten. Het meten van frequenties en trillingen dus.
Een kleine correctie
Al snel werd in de software een meerwaarde voor muzikanten gezien. Het bleek namelijk ontzettend handig om valse noten te corrigeren. Wanneer een noot niet helemaal goed gezongen of gespeeld wordt, trekt de autotunesoftware de klank recht. Shania Twain gebruikt bijvoorbeeld autotune: niet alleen op haar albums, maar ook live!
Cher-effect
Het bekendste gebruik van autotune in de popmuziek is de wereldwijde nummer 1-hit 'Believe' van Cher. In 1998 had niemand nog iets dergelijks gehoord, waardoor autotune ook wel het Cher-effect genoemd wordt. Producers Brian Rawling en Mark Taylor verkrijgen dat Cher-effect wanneer ze met de instellingen aan het prutsen zijn. Het betekent de tweede comeback van Cher.
Soortgelijke effecten
Rond de eeuwwisseling horen we meer van dergelijke effecten, maar hiervoor wordt lang niet altijd autotune gebruikt. Zo ontstaan de blikkerige vocalen op 'Blue (Da Ba Dee)' van Eiffel 65 door het gebruik van een harmonizer (klein apparaatje) en het rasperige stemgeluid van Bryan Adams ging door een digitale vocoder (stemvervormer) op zijn dancehit 'Don't Give Up' met Chicane.
Rapper's delight
Het effect op de hitlijsten aan het begin van deze eeuw is aanvankelijk van korte duur, tot hiphopartiesten ermee aan de haal gaan. Vooral rappers T-Pain en Kanye West gaan prat op het gebruik van de software. T-Pain brengt zelfs een iPhone-app uit die het effect nabootst. Kanye West zet de tool veelvuldig in op zijn album 808s & Heartbreaks.
Acceptatie
Er is veel kritiek op het gebruik van autotune, hoewel het gebruik anderzijds steeds meer geaccepteerd wordt. Artiesten als Coldplay, Peter Gabriel, Britney Spears, Enrique Iglesias en zelfs Anouk zetten autotune of soortgelijke software in om hun vocale prestaties te bewerken. In de dancemuziek is het bijna ondenkbaar dat stemmen niet bewerkt worden. Zo'n 95 procent van de Amerikaanse hitlijst gebruikt autotune.
Gewoon goed zingen
In aflevering van South Park uit 2009 wordt Kanye West en het gebruik van autotune in hiphop bespot in de aflevering Fishsticks. "Je moet echt heel vals zingen, anders is het effect van autotune niet hoorbaar", zegt South Park-bedenker Trey Parker. "Als je gewoon goed zingt, hoor je het verschil niet eens!" Christina Aguilera is het ermee eens. "Autotune is voor mietjes", vindt ze.
