Programma
BNNVARA

Kots, speeksel, moedermelk: historicus Ruben Verwaal weet alles van lichaamssappen

foto: Bloed, zweet en tranen
  1. Nieuwschevron right
  2. Kots, speeksel, moedermelk: historicus Ruben Verwaal weet alles van lichaamssappen

Pis, pus en oorsmeer, maar ook speeksel en maagsap: oftewel, lichaamssappen. We kunnen er niet zonder, maar we praten er liever niet over. Historicus Ruben Verwaal is gefascineerd door lichaamssappen en geeft in Spijkers met Koppen een mini-college over de vloeibare mens.


Ons lichaam is zo lek als een mandje! En dat alles in ons lichaam zo rijkelijk vloeit is essentieel voor onze gezondheid, vertelt historicus Ruben Verwaal. Zonder sperma en vaginaal vocht kunnen we onszelf niet voortplanten en zonder het stollen van bloed heelt een wond niet. Praten over lichaamssappen is misschien niet het meest populaire gespreksonderwerp, maar vroeger werd er volop over gepraat. 'Er werd vroeger juist gebruik gemaakt van de lichaamssappen, om bijvoorbeeld diagnoses te kunnen stellen'. Urine die zoet ruikt of smaakt was bijvoorbeeld een duidelijk teken van diabetes.

Ruben’s fascinatie voor het vocht van de mens kwam pas op latere leeftijd. Tijdens het schrijven van zijn proefschrift bleven de verhalen maar komen. Dus besloot hij er een boek van te maken. ‘In de medische geschiedenis doen we al heel lang onderzoek, maar van lichaamssappen wisten we nog weinig.’ Dolf vraagt de historicus naar zijn favoriete sap. ’Het verschilt per dag, de laatste tijd ben ik veel met oorsmeer bezig. Waarom hebben we dat eigenlijk, en hoe proeft het?’ Het blijkt, bitter. En juist dat werkt als een afstotend middel tegen ongedierte.

Wie in de geschiedenis veel met onze sappen bezig is geweest was de 17e -eeuwse wetenschapper Boerhaave. 'Hij had ook een fascinatie voor lichaamsvocht. Hij onderzocht vooral bloed, moedermelk en urine en deed daar scheikundige proeven mee.' Hij wilde naast een ziek lichaam weten hoe het gezonde lichaam werkte. Daarvoor voerde hij allerlei proeven uit. Ook Ruben is gaan experimenteren met zijn eigen lichaamssappen. 'Twee vrienden hielpen mij met bloed afnemen, en dan lieten we het destilleren of stollen om te zien wat Boerhaave heeft beschreven.'

Het boek Bloed, Zweet en Tranen is vanaf nu te lezen.

Bekijk het hele gesprek hier:


Ster advertentie
Ster advertentie