Artiest

Björk

  1. Artiestenchevron right
  2. Björk
Björk Gudmondsdóttir, beter bekend als Björk, heeft behalve haar naam weinig dat je met IJsland associeert. Nochtans is de zangeres/actrice in 1965 geboren in het IJslandse Reykjavik.

Talent

Al heel vroeg wordt duidelijk dat Björk muzikaal talent heeft. Als kind al maakt Björk zelf muziek. Het gesnurk van haar opa neemt ze op en gebruikt ze als instrument. Vanaf haar zesde volgt ze muziekles, via de muziekschool komt ze voor het eerst op de nationale radio. Het optreden levert haar een platencontract op. Elf is ze dan. Haar debuutalbum Arabadrengurinn haalt goud. 

Bands

De mix van IJslandse vertalingen van hits van The Beatles en Stevie Wonder, de titelsong die stiefvader Sævar voor haar heeft geschreven en de zelfgecomponeerde ode aan de IJslandse schilder Jóhannes Kjarval slaat aan. Ze krijgt een contract aangeboden voor een tweede album, maar Björk weigert. 

Bandjes

Op haar twaalfde richt Björk met vriendinnetjes haar eerste bandje op. Spit en Spunk is een punkbandje, met The Sex Pistols als grote voorbeeld. Na Spit en Spunk volgen de bandjes Exodus en Tappi Tarakass (IJslands voor 'stop een kurk in het achterwerk van die bitch'). Met Kukl speelt ze een ritmische en complexe mix van punk, rock, jazz en experimentele muziek. De band treedt onder andere op in Groot-Brittannië en op het Deense Roskilde festival. 

Debuut

Van 1986 tot 1992 maakt Björk deel uit van The Sugarcubes. De band breekt internationaal door en is de succesvolste IJslandse band ooit. In 1992 houdt Björk het bandjesleven voor gezien. Ze vertrekt met haar zoontje Sindri naar Londen en neemt haar debuutalbum met de verrassende titel Debut op. Het is meteen een schot in de roos. 'Human Behavior' is de eerste single van dit album en haalt eind 1993 de Nederlandse Top 40. Ook in de rest van de wereld is Björk een fenomeen. 

Post

Wanneer 'Play Dead' (een muzikale bijdrage aan de film Young Americans) op single verschijnt en een hit wordt, wordt het nummer aan Debut toegevoegd. Het legt de cd bepaald geen windeieren. Door het succes van Debut zijn de verwachtingen voor Björks tweede solo-album hooggespannen. Post stelt zowel artistiek als commercieel niet teleur. 'Army Of Me' wordt een hit en ook 'It's Oh So Quiet' (mede dankzij de 'musical-clip') en 'Hyperballad' halen de hitlijsten. Telegram (1996) is een remix-album. Homogenic (1997). Het album is wat ontoegankelijker dan Post en levert geen hitsingles op. 

Film

In 2000 is Björk op het witte doek te zien. Dancer In The Dark is een film van Lars Von Trier (o.a. van Breaking The Waves). (De zangeres speelde eerder de hoofdrol in Juniper Tree (1994) en Rokk í Reykjavík (1982). Ook was ze te zien in Prêt-à-Porter (1994).) De door de hoofdrolspeelster geschreven en gezongen soundtrack, Selmasongs, bevat o.a. 'I've Seen It All', een duet met Thom Yorke (van Radiohead). Dancer In The Dark is een succes. In Cannes wordt de film beloond met een Gouden Palm. 

Gouden Palm en Best Of cd 

Ook Björk zelf krijgt een Gouden Palm en wel voor Beste Vrouwelijke Actrice. Björk beweert echter dat dit haar eerste en laatste grote filmrol is: "Ik moet nu albums maken. Ik heb nog maar 50 jaar, en in die tijd heb ik nog veel muziek te schrijven." Björk houdt zich aan haar woord. Het intimistische Vespertine verschijnt in 2001. Ze treedt ook op om het album te promoten. Behalve haar band neemt ze een heus orkest mee en een vrouwenkoor uit Groenland. In 2002 maakt Björk bekend dat er een Best Of album aankomt en... een baby. 

Medulla

In 2004 keert Björk terug in de spotlights met Medulla, een voornamelijk accapella album zonder opzichtige songstructuren of instrumenten. Recensenten noemen het ook wel een 'verstild' album. Björk over het ontstaan van dit album: "Tijdens de Vespertine tour had ik 70 man op het podium staan. Ik dacht: wat nu? 200 man? Moet het nog groter? En in die tijd was ik een heleboel van mijn favoriete muziek aan het herontdekken via iTunes. Ik ontdekte dat ik door de jaren heen vooral veel instrumentale muziek luisterde, maar momenteel vooral veel vocale nummers. Dat zette me aan tot het opnemen van vocale nummers. En zo ontstond Medulla." Tijdens de openingsceremonie van de Olympische Spelen van 2004 treedt Björk op met het nummer 'Oceania'. Een miljardenpubliek ziet Björk en haar blauwe jurk met gigantische sleep optreden voor de olympische athleten.

Volta

Björk gaat in 2007 op wereldtournee en doet naast diverse grote festivals ook Nederland aan. Het nieuwe album Volta van de zangeres verschijnt in mei 2007.