Ramon Valle

Ramon Valle startte zijn pianostudie op zevenjarige leeftijd aan de Escuela Provincial de Arte in zijn geboortestad Holguín, Cuba. In 1984 studeerde hij af aan de Escuela Nacional de Arte in Havana. Zijn bijzondere talent wordt ontdekt als hij in 1985 met de vroegtijdig overleden Cubaanse pianist Emiliano Salvador optreedt in een dubbelconcert. Als soloartiest en als leider van zijn jazzkwartet Brújula, waarmee hij langs verschillende festivals toert , vestigt hij al snel zijn naam in de Cubaanse en Latijns-Amerikaanse jazzscene. In 1991 vraagt Silvio Rodríguez, grondlegger van de 'Nueva Trova', hem voor zijn ensemble Diákara, waarin hij tot 1993 speelt.'Het grootste talent onder onze jonge pianisten,' zo presenteert de vooraanstaande musicus en oprichter van Irakere Chucho Valdés, Ramón Valle op zijn debuutalbum Levitando . Op deze CD toont Valle zich al vroeg als een pianist met een geheel eigen geluid. Invloeden van de klassieken en met name het trio Jarret-Corea-Hancock zijn hoorbaar, maar het opmerkelijke van Valle's muziek is hoe hij deze verschillende invloeden tot een eigenzinnige eenheid weet te smeden met zijn creatieve geest. Zijn stijl ontsnapt aan de traditionele categorieën. Valle is geen pianist die Latin Jazz speelt of Cubaanse Jazz, maar een Cubaanse jazzpianist. Hij maakt pure, hedendaagse jazz en hoewel zijn Cubaanse wortels zich (vanzelfsprekend) laten horen, fungeren ze nooit als basis voor zijn stukken. Zelf zegt hij: ' Ik ben een Cubaanse musicus, die je binnen wat de 'jazz' genoemd wordt, kan plaatsen, maar mijn muziek grenst aan veel andere muziekvormen. Soms voel ik me een troubadour, omdat ik verhalen vertel, verhalen zonder woorden.' Daarnaast beschikt Valle over een uitstraling en grote expressiviteit in zijn vertolkingen waarmee hij het publiek onmiddellijk voor zich weet in te nemen. Zijn relatie met de piano is geheel en al fysiek. Zijn muzikale verhalen slepen vanaf het eerste moment mee. Vertellen zichzelf.Als hij in 1995 voor het eerst in Europa optreedt, op uitnodiging van de Jamboree Jazz Club in Barcelona, verbaast hij critici en publiek met zijn verbazingwekkende techniek, virtuositeit. 'Welverdiend succes' , kopt Spanjes meest toonaangevende krant El País en vervolgt: Een pianist met een ongelooflijke techniek. Zijn aanslag is buitengewoon ritmisch , maar vertoont tevens een grote rijkdom aan nuances. De manier waarop hij gestalte weet te geven aan de hedendaagse jazz is verrassend, veelzijdig en verleidelijk. Een pianist met een grote toekomst.Na dit eerste Europese concert wisselt hij met groot succes de Latijns-Amerikaanse en Europese podia af. In datzelfde jaar verschijnt zijn tweede CD Piano Solo, wederom met eigen composities, die zich kenmerken door een grote oorspronkelijkheid, een krachtige lyriek, maar bovenal door zijn gave om uiteenlopende sferen te creëren in een en dezelfde compositie. In 1998 vestigt Ramón Valle zich definitief in Europa waar hij na verschillende tournees door o.a. Duitsland, Scandinavië en Spanje unaniem bejubeld wordt door de pers: Valle is pure energie...een wervelwind die alles en iedereen meesleurt...Valle is risico, daagt het publiek voortdurend uit met zijn onbegrensde creativiteit die hij aan geen enkele concessie wenst te onderwerpen... Kortom, Valle ís Jazz... Valle laat zien dat de wereld van de jazz een apart hoofdstuk voor hem moet inruimen.Hiervan is het publiek getuige bij zijn eerste verschijning op het North Sea Jazz (2000), waar Valle als de 'verrassing van het festival' wordt bestempeld. Ook tijdens de 2001 editie van het North Sea Jazz laat hij met zijn kwartet met de Canadese fluitiste/saxofoniste Jane Bunnet horen waarom. Over zijn compositorische en pianistische talenten schrijft de pers: Ramón Valle schrijft de mooiste thema's, die hij met een bijna intens genoegen vervolgens aan gruzelementen speelt vanachter zijn piano. Hoe 'free' hij ook speelt, het wordt nergens 'freakerig'. Prachtige, warme thema's die hij zowel liefkozend omhelst als in een wrede wurggreep houdt. Maar nergens verliest hij zich in het strijdgewoel.Valle houdt het overzicht en weet ook nog eens het publiek in de maling te nemen met zijn 'jazz cubano'.In 2002 neemt Valle zijn debuut op voor het Duitse label ACT, Danza Negra. Een eigenzinnige en persoonlijke visie op het werk van Ernesto Lecuona, een van Cuba's grootste klassieke componisten. Omringd door zijn kwintet met Perico Sambeat (altsax) en Horacio 'el Negro' Hernández (slagwerk), maakt Valle met deze hedendaagse interpretaties een album dat echte bruggen slaat tussen Cuba en jazz, het nu en het verleden.In dat jaar wordt Valle op Internationale festivals zoals Montreux Jazzfestival en het Leverkusen Festival en ook in eigen land op het Festival de Jazz Plaza Habana ontdekt als pianist en componist die een duidelijk eigen weg inslaat met zijn muziek. In Havana ontmoet hij in 2002 Roy Hargrove. Hun muzikale rendez-vous resulteert in een optreden van het Ramón Valle Quintet featuring Roy Hargrove tijdens het North Sea Jazz 2003. Hargrove over Valle: 'Ik werd overdonderd door zijn gevoeligheid in zijn spel, zijn muzikaliteit en rijkheid aan ideeën. Hij weet heel zacht en subtiel te spelen en van daaruit een enorm krachtig bouwwerk te construeren. Hij bezitt zoveel talenten waaruit hij kan putten.'Zijn kwaliteiten als orkestleider en componist toonde Valle in januari 2003 in de grote zaal van het Concertgebouw te Amsterdam, waar Mixed-up Mokum in première ging, een compositie geschreven in opdracht van het Amsterdams Fonds voor de Kunst voor de Gemeente Amsterdam. Een werk voor tienkoppig ensemble, waarin Valle in vier delen vertelt over zijn eerste 'Amsterdamse indrukken' en dat zich situeert in het schemergebied tussen jazz, geïmproviseerde muziek en klassieke muziek. Dat hij zich thuis voelt op dat terrein had hij al bewezen met El Camaleón, een hedendaags commentaar op de danzón (Cubaans traditioneel genre), dat in 2001 zijn première beleefde in de Ysbreker te Amsterdam tijdens het Cubaanse Avant-garde programma van het Insomnio-ensemble.Eind 2003 wordt zijn tweede CD bij ACT uitgebracht: No Escape. Met hoogst originele composities laat Valle hierop horen hoe hij een nieuwe ingang in de Cubaanse jazz wil maken. Een eigen ingang, die zoals hij zelf zegt, 'niet 100 procent Cubaans is, maar die 100 procent naar mij, naar mijn trio klinkt. Met het etiket Latin Jazz dat iedereen kent en dat bij iedereen associaties aan felle conga's oproept, wil ik breken.' Op No Escape werkt Valle zijn jazz- vertellingen verder uit. Dit in intensieve samenspraak met zijn musici, die ieder een eigen rol in het trio vervullen. 'Dat is wat ik zoek in mijn muziek: drie ritmische niveaus, drie melodielijnen die elkaar onderweg tegenkomen. Drie communicerende vaten. Dit album is het resultaat van een conversatie met mijn musici. Muziek is praten, je stem verheffen, je mening geven. Elke dag die ik voor de piano ga zitten is een nieuwe zoektocht naar nieuwe woorden. Naar mijn eigen stem.'