Billy Cobham en Asere

Dat ook supermuzikanten nog bij kunnen leren demonstreert de Amerikaanse drummer Billy Cobham in zijn project met het jonge Cubaanse son-orkest Asere. Een paar jaar geleden besloot Cobham (Panama, 1947) om de banden met zijn culturele en muzikale roots aan te halen en zich intensief te gaan wijden aan de latin muziek. Op een Engels muziekfestival liep hij Asere tegen het lijf en hij werd meteen gegrepen door de 'modern-traditionele' benadering van de band. Er werd een samenwerking op touw gezet waarbij de drummer, die sinds het begin van de jaren zeventig tot de grootse specialisten op zijn instrument wordt gerekend, als het ware terugging naar de schoolbanken om de finesses van de Cubaanse ritmiek in zich op te nemen. Het is niet toevallig dat Billy Cobham tijdens de zoektocht naar zijn latin roots bij Asere terecht komt. Asere werkt net als bijvoorbeeld Sierra Maestra vanuit de son-traditie aan de vernieuwing van de Cubaanse muziek. Melodie en harmonie klinken vertrouwd, maar de ritmische patronen worden zo complex uitgewerkt dat herkenbare vormen in een nieuw licht komen te staan. Daarnaast is Asere gecharmeerd van de door jazz, soul en funk beїnvloede salsa-traditie uit New York en deze flamboyante speelwijze contrasteert mooi met het relaxte son-momentum. Genoeg aanknopingspunten dus voor Billy Cobham die in zijn lange carrière bewezen heeft, moeiteloos tot grote stilistische koerswijzigingen in staat te zijn. Als mede-oprichter van The Mahavishnu Orchestra wordt hij nog altijd vereenzelvigd met de virtuoze en gespierde jazzrock uit de jaren zeventig. Daarvoor nog vormde hij de kern van Miles Davis' ritmesectie in diens 'elektrische' periode ('Bitches Brew', 'Jack Johnson'). Maar Cobham manifesteerde zich daarnaast ook als begeleider van zangeres Roberta Flack en popartiest Peter Gabriel, of als bandleider (Spectrum) en als improvisator in Art Of 3 met Kenny Barron en Ron Carter. Cobham ziet de samenwerking met Asere als een essentiёle fase in de zoektocht naar zijn culturele oorsprong. Op driejarige leeftijd verhuisde hij met zijn ouders van Panama naar Harlem/NY. In zijn ouderlijk huis werd de Caribische afkomst verloochend. Zwarte immigranten van Caribische afkomst, die alleen het Spaans machtig waren, stonden onder aan de maatschappelijke en sociale ladder. Daarom werd Billy Engelstalig opgevoed en raakte de Caribische culturele identiteit in vergetelheid. In zijn muzikale ontwikkeling heeft hij de muziek van zijn Caribische geboortegrond tot voor kort niet bewust opgezocht. Wel heeft hij vaak met muzikanten gewerkt die net als hij een soort 'latin feel' overbrengen, zoals Freddie Hubbard, George Duke en Steve Kahn. Ook speelde hij midden jaren zeventig al met percussionist Ray Barretto, Puertoricaan van geboorte. Via de samenwerking met Asere maakt Cobham nu de stap om van binnenuit de latin muziek te benaderen. Hij ziet alle leden van Asere als 'zijn dirigent', maar hij fungeert op zijn beurt vanachter zijn imposante drumstel ook als aangever en regisseur. Voor latin muziek en voor veel 'volkse' tradities geldt dat er in gemeenschap wordt gemusiceerd. Volgens Cobham maakt het dan ook weinig verschil of hij met muzikanten uit Panama, Cuba, Colombia, Braziliё, Argentiniё of Chili samen speelt; in al deze muziek is het gemeenschappelijke musiceren en met name het creёren van ritmes wezenlijk. In dit project is er wat dat betreft een grote mate van wederzijdse beїnvloeding: zo neemt Cobham in een Cubaanse traditional de basale bongo-partij voor zijn rekening, maar fungeert hij in Inner City Blues als de schakelcentrale die een ingenieus raderwerk aandrijft. De soulklassieker van Marvin Gaye ziet Cobham in zekere zin als een verlengde van de son, omdat hetzelfde sociale statement wordt overgebracht: de reflectie op de eigen maatschappelijke en culturele positie, de bevestiging van de gemeenschappelijke geschiedenis. Het zijn die contrasten en verrassende overeenkomsten die deze bewust opgezochte, onvoorspelbare ontmoeting zo vruchtbaar maken. Meer info op: www.billycobham.com ,www.myspace.com/billycobhamandasere tekst: Music meeting