NPO Soul & Jazz

De oorsprong van de Nederlandse jazz

Nieuws
De oorsprong van de Nederlandse jazz

Hoe Paul Whiteman en Duke Ellington ons jazz brachten.

Het is de Nationale Soul & Jazz-week op Radio 6! De hele week schenken we aandacht aan Nederlandse soul- en jazzmuziek door middel van livemuziek in de Live Lounge en winacties voor optredens door heel Nederland. Artiesten als Hans en Candy Dulfer, Wouter Hamel en Caro Emerald zijn nu jazzgrootheden in binnen- en buitenland, maar hoe is de jazzmuziek eigenlijk in Nederland terecht gekomen?

Slavernij creëert jazz

Jazz kent zijn oorsprong (helaas) in de slavernij. Slaven uit Afrika werkten op plantages in de Verenigde Staten en zongen daarbij zogenaamde worksongs met Afrikaanse ritmes. Na de afschaffing van de slavernij trokken veel van hen naar grote steden om ander werk te zoeken. New Orleans is één van de steden die overspoeld werden door deze jongemannen. Arbeidsplaatsen waren schaars en dus werd er veel muziek gemaakt op straat, wat het begin was van de blues en later de jazz. Meer over de blues en jazz van New Orleans vind je in onze 6 Op Reis-rubriek.

Ambassadeur Whiteman op bezoek

Hoewel jazz de Atlantische Oceaan al in 1917 naar Engeland had overgestoken, duurde het vanwege de Eerste Wereldoorlog nog tot 1920 voordat de muziek ook ons koude kikkerlandje had bereikt. In dat jaar werd de eerste Nederlandse jazzband opgericht, onder leiding van dansleraar James Meijer. Enkele jaren later kwam 'The King of Jazz' Paul Whiteman op bezoek voor enkele optredens en interviews. Als een soort ambassadeur van de jazz probeerde hij Nederland te overtuigen van de nieuwe kunstvorm.

Swing in Nederland

Dit zorgde ervoor dat er meer aandacht voor jazz kwam in Nederland. Zo werd het eerste internationale toporkest The Ramblers opgericht die in 1936 het huisorkest van de VARA werden en zo de swing introduceerden in Nederland. Vervolgens raakte Nederland in de ban van Duke Ellington en probeerden steeds meer Nederlandse musici die Big Band-swing onder de knie te krijgen. Door steeds meer jazz op de radio konden deze muzikanten uiteindelijk ook leven van de jazz.