Voor eens en altijd het verschil tussen Northern en Southern soul

Southern en Northern soul, je zou denken dat de één uit het zuiden van de Verenigde Staten komt en de andere uit het noorden. Fout, althans, één van de twee. Laten we daarom voor eens en voor altijd het verschil duidelijk maken.

Southern soul uit Amerika

Southern soul is de muziekstijl die is ontstaan in het zuiden van de Verenigde Staten. Het genre komt voort uit een combinatie van blues, country, rock en vooral ook gospel uit de zuidelijke Afro-Amerikaanse kerken. De focus ligt hierbij meer op de ‘feel’ of ‘groove’ van de muziek dan de tekst, waardoor het ook een sterke invloed heeft op funkmuziek. Hoewel Southern soul veel invloeden uit blues heeft, staat het daar niet meteen gelijk aan. Het lijkt juist meer op countrymuziek vanwege zijn laid-back en low-tech kenmerken.

Typische Southern soul

(niet zo) Deep Southern soul

De muziek hoeft niet per se uit de Deep South te komen om Southern soul te heten, maar meestal is dat wel het geval. Het heet dan ook Southern soul, omdat de muziek in het zuiden is geboren, daar binnen de zwarte gemeenschap wordt gewaardeerd en nog echt een impact op de levens heeft. De muziek hoeft echter niet per se uit de Deep South te komen om Southern soul te heten. Zo komen The Staple Singers bijvoorbeeld uit Chicago, het noorden van de Verenigde Staten, maar wordt hun muziek wel tot Southern soul gerekend.

The Staple Singers zijn Southern én Northern soul

Maar wanneer dj's besluiten dit nummer te draaien in clubs in het noorden van Engeland kan het ook Northern soul worden genoemd. Dus hoewel The Staple Singers niet uit het zuiden van de Verenigde Staten komen, kan hun muziek toch Southern soul heten, en wanneer hun muziek in clubs in Noord-Engeland wordt gedraaid heet het ook nog eens Northern soul. Snap je het nog?

Northern soul uit Engeland

In tegenstelling tot Southern soul heeft Northern soul dus niets met de geografie van de VS te maken. De term slaat namelijk op het noorden van Engeland waar zwarte Amerikaanse soulmuziek in de jaren ’70 zeer populair werd. In die tijd was funk een populaire muziekstijl in Zuid-Engeland, terwijl het noorden trouw bleef aan een R&B-geïnspireerde stijl. Ook in nachtclubs was er verschil tussen noord en zuid. Terwijl in het zuiden van Engeland steeds meer kleine, intieme clubs kwamen, gebruikten de noorderlingen juist steeds vaker grotere zalen. Als het maar een grote houten vloer had om op te dansen. Northern soul is daarmee meer een levensstijl gebaseerd op specifieke muziek, dan een eigen muziekstijl.

Luisteren, dansen en verzamelen

De term Northern soul refereert dus niet aan de plaats waar de muziek werd gemaakt of aan de sound van de muziek, maar juist aan waar naar de muziek werd geluisterd, namelijk de dansclubs in Noord-Engeland. Dj’s in de clubs waren obsessieve verzamelaars die de meest obscure Amerikaanse soulsingles wisten te vinden. Deze muziek klonk meestal als Motown, Chicago soul of New York soul, maar waren vaak van onbekende of ondergewaardeerde artiesten. Een grote naam binnen Northern soul was bijvoorbeeld Major Lance.

Funky of Motown-sound?

De wat verwarrende term is ontstaan in Soul City, een platenzaak in Covent Garden (Londen). Dave Godin, de eigenaar en tevens journalist, bedacht de term dom werknemers van Soul City te helpen verschillende stijlen binnen soul te onderscheiden, met name het moderne funky geluid van het soepele, wat oudere Motown-geluid. Soulliefhebbers in Noord-Engeland gaven de voorkeur aan dit dansbare Motown-geluid, waardoor de term Northern soul ontstond.

De aftermath

Northern soul bleef populair tot midden jaren ’70, toen punk en disco het stokje overnamen, maar het is nooit echt weggegaan. Sommige clubs bleven open, mensen bleven zeldzame singles verzamelen en voor hoge prijzen verkopen en veel clubgangers begonnen hun eigen groep die de Northern soul-geest in leven hield.

Vorig jaar is er een film gemaakt over deze Britse subcultuur, genaamd Northern Soul, waarin de muziek- en dansstijl van die tijd wordt weergegeven.