'All in the family'

Stel, je wilt een bandje beginnen. Wie kies je daar dan voor uit? Vrienden (m/v), meestal. Kennissen eventueel. Of wildvreemden, opgeduikeld via een advertentie. Maar niet zelden zoekt de muzikant in spe het dichter bij huis: in de schoot van de eigen familie.

Aangeboren muzikale klik

Bij broers en zussen, neven en nichten, soms zelfs bij een generatie vroeger of later: vaders, moeders, ooms, tantes, zoons of dochters. Niet vanuit de overtuiging dat eigen bloed eerst moet, maar omdat het logisch lijkt. Vertrouwder vooral. Familieleden groeien immers met elkaar op, ondergaan vaak dezelfde muzikale invloeden, maken dikwijls al van jongsaf samen muziek en, niet onbelangrijk, de klik is al aangeboren.

Oasis en Maywood: knetterende ruzies

Niet dat dat een garantie is voor onbekommerd bandgeluk. Berucht zijn de knetterende ruzies tussen broederparen als The Everly Brothers en Liam & Noel Gallagher van Oasis, of de zusjes De Vries van Maywood, tot op het punt zelfs waarbij die groepen het loodje legden. Het moment dat Phil Everly op 4 juli 1973 zijn gitaar middenin een optreden uit pure woede over het gedrag van broer Don aan barrels sloeg en in de coulissen verdween, bezwerend “nooit meer met die man op een podium te gaan staan”, is legendarisch. Toch zijn de Everly’s allang weer bij elkaar, net als het recentelijk door Gerard Joling herenigde Maywood. Over de mogelijke herrijzenis van Oasis hullen waarzeggers zich vooralsnog in onheilspellend stilzwijgen. Daarvoor waren de treiteracties van Liam richting Noel, die regelmatig ontaardden in heuse knokpartijen misschien ook te ontgoochelend. Maar toch, en dat is het het verschil met ‘gewone’ bands: vrienden ben je voor even, familie voor het leven.

Bloedband is onverwoestbaar

En hoewel meer bands worstelden met interne familievetes, van Creedence Clearwater Revival tot The Kinks, altijd weer blijkt dat de bloedband onverwoestbaar is, bestand tegen ieder onheil. The Kelly Family pakt wat dat betreft de taart: een muzikaal organisme opgebouwd uit drie generaties, dat in de loop van zijn inmiddels ruim 45-jarige bestaan een artistieke en commerciële dip en het overlijden en vertrek van diverse leden overleefde, ook al zal de Iers/Duitse folkgroep een hit van het kaliber ‘David’s Song (Who’ll Come With Me)’ waarschijnlijk nooit meer evenaren. Dat overlevingsmechanisme zien we vaker. Bij The Jackson 5 c.q. The Jacksons bijvoorbeeld, bij The Beach Boys en bij de Bee Gees. Groepen waarbij, net als bij The Everly Brothers, ook een ander voordeel van gedeelde creatieve genen aan het licht treedt: automatisch bij elkaar kleurende stemmen, verbonden in veelgeroemde samenzang. Ook al was er altijd eentje die erbovenuit stak: Michael Jackson, Carl Wilson, Robin Gibb. Alle drie dood trouwens, dat dan weer wel.

Hechte band tussen broers en zusters

Zouden standvastigheid en duurzaamheid ondanks eerdergenoemde ontsporingen dan toch ingebouwde mechanismes zijn bij muzikanten van dezelfde zaadlijn? Het lijkt er wel op, gezien de hechte band tussen de diverse broeders en zusters in onverwoestbare bands als AC/DC, The Black Crowes, Heart of Van Halen. Kan natuurlijk ook aan de muzieksoort liggen, want minder heavy vakgenoten als The Cats, Dire Straits, Earth & Fire, The Shoes of Sly & The Family Stone zijn allang verleden tijd. Overigens allemaal zonder dat daar enige onenigheid aan te pas kwam, dus al met al is er beslist sprake van goede vooruitzichten voor de houdbaarheid van eigentijdser familiecombo’s als Arcade Fire (twee broers), Radiohead (idem dito en sowieso al een jongvolwassen leven onder ons) en Kings Of Leon.

Kings Of Leon, The White Stripes en The Carpenters

Die laatsten zijn een verhaal apart, want een van de weinige 21e-eeuwse mega-acts uit de 100%-klasse: drie broers plus een neef, een marketingdroom van een line-up. 'Sex On Fire indeed. LMFAO (oom en neef van elkaar, zoon en kleinzoon van Motown-oprichter Berry Gordy, Jr.) volgt op gepaste afstand, evenals de als een raket omhoog geschoten housebroertjes van Disclosure en de zingende zusjes van Haim, door de BBC tot belofte van 2013 bestempeld. Media-aandacht verzekerd, al hadden ze soep gemaakt in plaats van muziek. Geen wonder dat ex-echtgenoten Jack en Meg White hun White Stripes aanvankelijk aan de man brachten als broer en zus, een concept dat The Carpenters immers ooit een beslissende voorsprong gaf op andere begaafde duo’s. En in het verlengde daarvan bands die met behulp van een fictieve gezamenlijke achternaam, of dat nou Walker, Partridge of Ramone was, het licht uit de ogen van de concurrentie wipten. Sterker nog, alleen al de schijn van familie in de bandnaam was genoeg voor een beslissende demarrage. Vraag maar aan The Chemical Brothers, The Doobie Brothers, The Star Sisters of The Righteous Brothers, die succesvol de strijd aangingen met echte siblings als The Corrs, The Osmonds, The Pointer Sisters en Sister Sledge.

Familie tot het bittere einde

Kortom, van je familie moet je het hebben, ook in de muziek. Ook als je net als de Everly’s, de Gallaghers en de Maywoodjes rollend over straat gaat, en ook als er van bloedverwanten in de verste verte geen sprake is. All in the family dus, tot de dood je scheidt. En dan? Dan is het wrang dat de laatste levende Bee Gee-broer Barry de oudste is. En dat de enig overgbleven Wilson-broer in The Beach Boys uitgerekend Brian is. Ook de oudste, maar bovenal het creatieve brein dat onder druk en drugs de weg kwijtraakte en voor wie jarenlang niemand nog een cent gaf. Dan is familie uiteindelijk een vloek, want met stille trom de aftocht blazen is er niet bij. Om min of meer met een albumtitel van de psychedelische sixtiesband Spirit (zoon + stiefvader) te spreken: the family that plays together, stays together. Tot het bittere eind.

Tekst: Swie Tio