Artiest

Stimmhorn en Huur-Huur Tu

  1. Artiestenchevron right
  2. Stimmhorn en Huur-Huur Tu
Vier meesters in de khöömei- en kargyraa-stijl, de bijzondere keelzangtradities uit Zuid-Siberië. Ze treden samen op met Stimmhorn, een al even bijzonder Zwitsers duo.

Huur-Huur Tu

Het is vrijwel uitsluitend een mannelijke aangelegenheid, vrouwen die deze kunst bezigen zouden er - volgens een oude legende - namelijk onvruchtbaar van kunnen worden: de khöömei, de bekendste keelzangtraditie uit Tuva, de voormalige Sovjetrepubliek in Zuid-Siberië aan de grens met Mongolië. Het mannelijke gezelschap Huun-Huur-Tu bestaat uit een viertal meesters in de khöömei- en kargyraa-stijl. Het was dit kwartet uit de hoofdstad Kyzyl dat begin jaren negentig deze vorm van boventoonzang in het westen introduceerde.

Mystieke gezangen

De unieke stemtechniek van de Tuvanen bestaat uit één grondtoon, gemixt met tegelijkertijd één of twee boventonen. De mystieke gezangen hebben een sterke band met de natuur en zijn soms imitaties van dieren- of natuurgeluiden zoals de wind die over de oneindige steppen raast, het geluid van kabbelende beekjes of het wassende water van de rivieren. De groep brengt met een keur aan traditionele instrumenten, waaronder de tungur (shamanendrum), de tweesnarige igil-viool, xomuz (mondharp) en de xapchyk-shaker (schapenbotten in een stierenscrotum) eeuwenoude liederen uit de orale overlevering, maar ook songs die je vandaag de dag in Tuva hoort.

Frank Zappa

Wie denkt hier met een stelletje oubollige folkloristen te maken te hebben heeft het compleet mis. Huun-Huur-Tu is een avontuurlijke band, zo bewezen ook hun uitstapjes met onder meer het Kronos Quartet, Johnny 'Guitar' Watson, de Chieftains, Ry Cooder (de soundtrack Geronimo, an American Legend) en met Frank Zappa op het album Civilisation Phase III. Daarnaast speelde Sayan Bapa, een groot Zappa-fan, jarenlang basgitaar in een Russische jazzrockband, richtte lid van het eerste uur Albert Kuvezin de succesvolle keelzang-grungeband Yat-Kha op en experimenteerde Kaigal-ool Khovalyg in het avontuurlijke crossover-project Vershki Da Koreshki. De recente remix-cd Spirits from Tuva, waarop Huun-Huur-Tu in de weer is met DJ's, is een besteller. De muziek van de Tuvanen werd onlangs ook gebruikt in de film Atanarjuat (The Fast Runner).

Stimmhorn

Een jodelende herder, een romantische berghut, vredig grazende koeien met bellen, groene bergweiden en natuurlijk een vrolijk voorbij huppelende Peter & Heidi. Dat zijn waarschijnlijk de eerste zoetsappige beelden die bij je opkomen bij de alpenhoorn. Dat er met dit 'folkloristische', waarschijnlijk tweeduizend jaar oude Alpeninstrument ook spannende dingen mogelijk zijn bewijzen Christian Zehnder en Balthasar Streiff. Dit duo uit Zwitserland (Basel) vormt samen Stimmhorn, dat staat voor een grensverleggende combinatie van 'stem' en 'hoorn'.

Nieuwe instrumenten

'Experimenteel' en 'existentieel' zijn de sleutelwoorden in het onconventionele en minimalistische muziekuniversum van deze geschoolde Zwitsers. Alpenhoornspeler Streiff gaat samen met multi-instrumentalist en zanger Christian Zehnder op zoek naar pure en originele klanken. Omdat het bestaande instrumentarium hiervoor niet afdoende was, werden nieuwe instrumenten uitgevonden zoals de alperidoo (een alpenhoorn bespeeld als didgeridoo), de 'rockordion', de 'stofzuigerfluit' en het 'melkmachine-orgel'.

Totaalmix

Streiff produceert een klankentapijt waar Zehnder op inhaakt met Mongoolse boventoonzang, maar ook met Tiroler jodelkunsten. Centraal staat de onalledaagse, maar subtiele balans tussen de menselijke stem en de archaïsche alpenhoorn. Ook elektronische experimenten worden hierbij niet geschuwd. De Stimmenhorn-totaalmix van muziek, geluid, dynamische performance en het visuele aspect kent verschillende 'genres', de ene keer avantgardistisch, dan jazzy of rocky, en ook uiteenlopende atmosferen: dramatisch, dan weer komisch, somber én sentimenteel, bizar én hysterisch, maar altijd mystiek, meditatief en meeslepend.

Film

Filmmaker Pierre-Yves Borgeaud maakte de film Inland over deze bijzondere act. In de film wordt niet gesproken, de muziek van de Zwitsers vertelt het verhaal. Een verhaal dat zich afspeelt in dromerig niemandsland ergens tussen de Alpen en de Himalaya in.

20the Music Meeting

Stimmhorn treden samen met Huur Huur Tu op de 20th Music Meeting op. Line-up Huur-Huur Tu: Kaigal-ool Khovalyg - zang, igil Andrey Mongush - zang, byzaanchi, xomuz Sayan Bapa - zang, igil, gitaar Alexei Saryglar - zang, tungur, igil Line-up Stimmhorn: Christian Zehnder: zang, bandoneon, accordeon, bandora Balthasar Streiff: alpenhoorns, bugel, tuba, trompet, 'alperidoo'