Race Records: 100 jaar terug in de tijd

Vandaag een stukje geschiedenis over zwarte muziek, terwijl we volop bezig zijn met de Zwarte Lijst. Laten we 100 jaar teruggaan in de tijd, naar de oorsprong van blanke en zwarte muziekopnames en naar het ontstaan van de ‘race record’.

De eerste zwarte opname

Muziek bestaat al eeuwen, maar pas rond 1901 kon de eerste plaat worden opgenomen. Dit werd echter voornamelijk door blanke artiesten gedaan en nog maar weinig door Afro-Amerikanen. Pas in de jaren ’20 kwam hier meer regelmaat in. Zo nam Mamie Smith in 1920 het nummer 'Crazy Blues' op als eerste vrouwelijke Afro-Amerikaanse artiest.

Zwart, wit en... Sepia?

Het nummer werd zo’n succes dat het OKeh label waar Smith bijzat een serie ‘race records’ uitbracht. De term werd hier gebruikt om aan te geven dat de muziek bedoeld was voor een Afro-Amerikaans publiek. Hierna sloot bijvoorbeeld Louis Armstrong zich aan bij het label en gingen ook andere maatschappijen zoals Columbia en Paramount hun zwarte muziek als race record aanbieden. Decca Records bracht zelfs een ‘Sepia Series’ uit.

Proud to be black

Race record was niet denigrerend bedoeld. ‘Race’ werd in die tijd als term gebruikt voor Afro-Amerikanen in het algemeen en met ‘race man’ of ‘race woman’ verwees men naar Afro-Amerikanen die trots waren op hun mensen en cultuur. Race record was dus enkel bedoeld om aan te geven dat de muziek zich op een Afro-Amerikaans publiek richtte.

Eindelijk erkenning

Het succes van deze race records zorgde ervoor dat ook Afro-Amerikaanse platenlabels zich op de kaart konden zetten, bijvoorbeeld het label Black Swan van Harry Pace. Volgens de Chicago Defender heeft Pace ervoor gezorgd dat de ‘blanke’ platenlabels de vraag naar zwarte artiesten wel moesten erkennen.

De race record verdwijnt

Echter, omdat de muziek dus alleen op Afro-Amerikanen was gericht kwamen blanken pas veel later in contact met blues en jazz en enkel door witte jazzmuzikanten. In de jaren ’30 waren race records daarom niet echt een apart genre meer, maar werden ze steeds vaker meegenomen in de mainstream radio. Gedurende de jaren ’40 verdween de term dan ook. Tussen 1945 en 1949 publiceerde Billboard nog de ‘Race Records’-lijsten wat later Rhythm & Blues Records werd, vervolgens ook nog de Soul chart, Black chart en R&B chart, maar inmiddels heet het al 15 jaar de Hot R&B/Hiphop.

Race records en de Zwarte Lijst

Omdat veel zwarte muziek nog steeds niet wordt meegenomen in de mainstream hitlijsten, zoals de Top 2000, hebben wij bij Radio 6 de Zwarte Lijst waarin we deze muziek een speciale plek geven. We willen deze lijst echter niet helemaal vergelijken met de race records uit de jaren ’20. Natuurlijk zal veel muziek overeenkomen, maar zo hebben we ook muziek van blanken erin staan, zoals Frank Sinatra, Candy Dulfer, Bo Saris, Mayer Hawthorne, Chet Baker en Jamiroquai.