9x Vibrafoon in Jazz (+7 non-jazzy vibes)

"Klein Chineesje ching chang chong, waar ga je naar toe met je ding dang dong? Ik ga spelen op mijn xylofoontje, hele mooie wijsjes, kling klang klong." Volgens Jay Hoggard, befaamd vibrafoonspeler, is de eerste associatie van mensen bij een vibrafoon de xylofoon, dat slagwerkje met gekleurde houten staafjes waar je als kind - tot ergernis van vader en moeder - graag op mocht rammen.

't Resoneert niet

En dat is eigenlijk niet eens zo'n hele gekke gedachte, omdat de eerste vibrafoonspelers in jazz - Lionel Hampton en Red Norvo - in de jaren 20 allereerst op de xylofoon speelden. Probleem van de houten staafjes was echter dat de toon die hiermee werd gemaakt te zacht en te kort was - resoneerde niet in feite - wat ook kwam doordat de xylofoon geen sustainpedaal had, die bij een piano ervoor zorgt dat een toon doorklinkt.

Trillend geluid

Rond 1925 werd daarom de vibrafoon uitgevonden, met een sustainpedaal en metalen buizen hangend onder de metalen toetsen, die de klanken lieten resoneren en doorklinken. Aan de bovenkant van deze buizen zit bovendien een plaatje met een motortje dat draait, waardoor een trillend geluid ontstaat; vandaar de naam vibrafoon.

Lionel Hampton was in 1930 te horen met een vibrafoon bij een opname van Louis Armstrong, maar het was Benny Goodman die echt serieus aan de slag ging met het slaginstrument, door Hampton in 1936 op te nemen in zijn band. Diezelfde Goodman voegde in de jaren 40 Red Norvo toe aan zijn sextet, waardoor de vibrafoon ('vibes') een volwaardig lid werd van het instrumentarium van de jazz en er hevig op los werd geïmproviseerd. Hieronder de belangrijkste bespelers van de vibrafoon en als toegift een aantal niet-jazzplaten, waar de vibrafoon een prominente rol heeft.

#1. Louis Armstrong met Lionel Hampton- 'Memories Of You'

#2. Lionel Hampton - 'Flying Home'

#3. Red Norvo - 'Night And Day'

#4. Cal Tjader - 'Maramoor Mambo'

#5. Jay Hoggard - 'Prayin' Out Loud'

#6. Chick Corea met Gary Burton - 'La Fiesta'

#7. Terry Gibbs Quartet met Terry Pollard - 'Gibberish'

#8. John Coltrane Quintet met Milt Jackson - 'Be-Bop'

#9. Mike Mainieri - 'Flying Colours'

Tot slot, de niet-jazzplaten met wel een vibrafoon:

Marvin Gaye & Mary Wells - 'Once Upon A Time'

Steely Dan - 'Razor Boy'

Frank Zappa - 'The Dog Breath Variations'

The Rolling Stones - 'Yesterday's Papers'

The Beach Boys - 'Till I Die'

Van Morrison - 'Astral Weeks'

Pink Floyd - 'The Crying Song'

Dit was een artikel in ons Dossier Instruments. Klik hier voor alle artikelen.