Track of the Day: Buena Vista Social Club - Chan Chan (#33)

De Track of the Day komt vandaag vanaf Cuba en brengt je gelijk in de zomerse sferen die alleen de son kan brengen. Misschien kunnen we dit project dan ook voor één keer omdopen tot: Canción del Día.

Bij de gedachte aan Cuba klinkt al vrij snel de lokale son-muziek als soundtrack op de achtergrond. En 9 van de 10 keer is dat de Buena Vista Social Club, dat na de sigaar misschien wel het grootste exportproduct van het Caraïbische eiland is. In de jaren '90 zorgt dit gelegenheidscollectief dan ook voor een opleving van de latin-muziek in Europa en Noord Amerika. Inderdaad, een gelegenheidscollectief. Al is het ondertussen uitgegroeid tot iets meer dan dat.

Members Club

Begin vorige eeuw was de Buena Vista Social Club een 'members club' in Havana, de hoofdstad van Cuba. Daar stonden bijna dagelijks de grootste Cubaanse artiesten geboekt en kwam het publiek van over het hele eiland naar de club toe om hen te zien spelen. Maar wanneer in 1959 de Cubaanse Revolutie tot een nieuwe regering leidt, moet de club haar deuren sluiten. Veel artiesten komen maar mondjesmaat aan de bak, de grenzen naar het buitenland gaan dicht en zodoende raakt de Cubaanse muziekscene in de vergetelheid. Totdat de Amerikaanse gitarist Ry Cooder in de jaren '90 een bezoek brengt aan het eiland, met een missie. Hij wil de artiesten die in de gloriejaren van de Buena Vista Social Club speelden weer bij elkaar brengen en hun muziek op een album uitbrengen. En we kunnen met zekerheid stellen dat zijn missie geslaagd is.

Kinderverhaal

Het eerste nummer op het album is gelijk het nummer waar Buena Vista tegenwoordig haast synoniem aan staat: 'Chan Chan'. Het is een liedje dat, gebaseerd op een kinderverhaal, op muziek is gezet door Compay Segundo. Segundo (hij wordt zo genoemd omdat hij jarenlang als tweede stem heeft gezongen) is één van de artiesten die de glorietijd van de club heeft meegemaakt en draagt enkele nummers uit zijn oeuvre aan voor het project van Cooder. Hij zegt over 'Chan Chan': "I didn't compose Chan Chan, I dreamt it. I dream of music. I sometimes wake up with a melody in my head, I hear the instruments, all very clear. I look over the balcony and I see nobody, but I hear it as if it was played on the street. I don't know what it can be. One day I woke up hearing those four sensitive notes, I gave them a lyric inspired by a children's tale from my childhood, Juanica y Chan Chan, and you see, now it's sung everywhere.

'Chan Chan' vertelt het verhaal van een jongen (Chan Chan) en een meisje (Juanica) die samen een huis gaan bouwen. Maar om dat huis te bouwen hebben ze zand nodig, dat ze bij het nabijgelegen strand gaan halen. Daar schudt Juanica het zand door een zeef en schudt daarbij haar hele lichaam op zo'n wijze dat de jonge Chan Chan er opgewonden van raakt. Gelukkig zat dat laatste deel niet in het kinderverhaal, maar alleen in het nummer van Compay Segundo.

De vertaling van 'Chan Chan'

We hebben ons Spaans er even voor moeten afstoffen, maar dit is de vertaling van 'Chan Chan':

Buena Vista Social Club

Na het album Buena Vista Social Club en het succes dat daarmee gepaard gaat, besluiten de leden om als collectief een aantal optredens te gaan verzorgen. Waaronder bij ons in het Concertgebouw in Amsterdam en in Carnegie Hall, New York. En dat smaakt naar meer. Het bevalt zelfs zó goed dat je Buena Vista tegenwoordig nog steeds live kunt gaan zien. Al zal de bezetting die Ry Cooder bij elkaar bracht nooit meer compleet worden.

Tijdens de Zwarte Lijst introduceerden we een nieuw item: Track of the Day, waarbij we het verhaal achter een ZL-plaat vertelden. Dit was zo leuk om te maken en de reacties waren zo positief, dat we hebben besloten de rubriek te continueren. De plaat in kwestie wordt de hele week door onze Rudy gedraaid, doordeweeks bij Zet 'm Op Rudy en in het weekend bij The Real Mackay. Crossmediaal opzeker!